Đau đầu do căng thẳng và những điều cần biết của bệnh tuy thường niên nhưng gây khó chịu cho người bệnh. Nó gây đau nhẹ lan tỏa, không gây tàn phế, buồn nôn, hoặc chứng sợ ánh sáng như đối với chứng đau đầu migrain.
Nguyên nhân
Có thể nói căng thẳng (stress) là một nguyên nhân thường gặp gây đau đầu. Đây là hiện tượng đau do co thắt những cơ ở vùng mặt, cổ và da đầu, dẫn đến đau đầu vùng trán, đau đầu hai bên thái dương hoặc đau nửa đầu. Nguyên nhân là do khi cơ thể căng thẳng stress kéo dài, lo lắng, trầm cảm sẽ làm những cơ ở vùng này trở nên căng cứng và gây ra cảm giác đau.
Đau đầu do căng thẳng có thể từng đợt hoặc mãn tính:
Các cơn đau đầu căng thẳng thành từng đợt xảy ra <15 ngày/tháng. Đau đầu do căng thẳng từng đợt rất phổ biến; hầu hết bệnh nhân hết đau khi dùng các thuốc giảm đau không kê đơn và không cần trợ giúp y khoa.
Đau đầu mạn tính do căng thẳng xảy ra ≥ 15 ngày/tháng
Triệu chứng và dấu hiệu
Đau đầu kiểu căng thẳng thường nhẹ đến trung bình và thường được mô tả như thật. Đau đầu này bắt đầu ở vùng chẩm hoặc trán hai bên và lan rộng khắp toàn bộ đầu.
Không giống đau đầu migrain, đau đầu do căng thẳng không kèm theo buồn nôn và nôn, và không nặng thêm bởi hoạt động thể lực, ánh sáng, âm thanh hoặc mùi.
Cần xác định và điều trị các yếu tố kích hoạt tiềm ẩn gây đau đầu căng thẳng mạn tính.
Rối loạn giấc ngủ
Căng thẳng
Đau cổ
Căng mắt
Đau đầu từng đợt có thể kéo dài 30 phút đến vài ngày. Chúng thường bắt đầu vài giờ sau khi thức giấc và nặng lên trong ngày. Các cơn đau hiếm khi đánh thức bệnh nhân khỏi giấc ngủ.
Đau đầu mạn tính có thể biến thiên về cường độ trong suốt cả ngày nhưng gần như luôn luôn hiện diện.
Chẩn đoán
Chẩn đoán đau đầu do căng thẳng dựa trên các triệu chứng đặc trưng và khám thực thể bình thường, bao gồm cả khám thần kinh. Cần xác định và điều trị các yếu tố kích hoạt tiềm ẩn gây đau đầu căng thẳng mạn tính.
Đau đầu do căng thẳng cần được phân biệt với cơn đau đầu migrain, một thể nhiều bệnh nhân đau đầu migrain mắc phải; những loại đau đầu này chỉ có một số đặc điểm của chứng đau đầu migrain và có biểu hiện giống như cơn đau đầu do căng thẳng, nhưng các cơn đau thường nhẹ và đáp ứng với các thuốc đặc hiệu của đau đầu migrain.
Nên cân nhắc việc chẩn đoán một cơn đau đầu nghiêm trọng là đau đầu do căng thẳng, vì đau đầu nặng thi thoảng là đau nửa đầu.
Điều trị
Thuốc giảm đau:
Một số thuốc có thể dùng để giảm đau đầu do căng thẳng như paracetamol. Thuốc có hiệu quả khi được dùng lúc mới có các dấu hiệu đầu tiên của cơn nhức đầu. Tuy nhiên không được dùng quá liều khuyến cáo trong hướng dẫn sử dụng thuốc và tuân thủ thời gian dùng thuốc như cách 4-6 tiếng mới dùng lại nếu vẫn còn đau.
Bên cạnh đó cũng có thể dùng các thuốc kháng viêm không steroid như diclofenac, ibuprofen, naproxen... Các thuốc này có tác dụng giảm đau bằng cách ức chế sự sản xuất men gây đau prostaglandin. Tuy nhiên, các thuốc này có thể gây kích ứng dạ dày, vì vậy nên dùng thuốc trong bữa ăn và không nên dùng thuốc này cho người bị loét tiêu hóa, hoặc các rối loạn tiêu hóa khác. Các thuốc phối hợp paracetamol và ibuprofen trong chế phẩm có tác dụng hiệp đồng về giảm đau, giúp giảm nhanh cơn nhức đầu.
Đôi khi can thiệp về hành vi và tâm lý
Đau đầu mạn tính do căng thẳng xảy ra ≥ 15 ngày/tháng.
Một số loại thuốc ngăn ngừa migarin, đặc biệt là amitriptyline, có thể giúp ngăn ngừa đau đầu mạn tính do căng thẳng.
Đối với các cơn đau đầu căng thẳng mức độ từ nhẹ đến trung bình, các thuốc giảm đau không qua kê đơn (như aspirin, acetaminophen) có thể giúp giảm bớt triệu chứng. Xoa bóp khu vực bị ảnh hưởng có thể giúp ích.
Các biện pháp can thiệp về hành vi và tâm lý (ví dụ như kỹ thuật thư giãn và kiểm soát căng thẳng) thường được sử dụng và có hiệu quả, đặc biệt khi kết hợp với điều trị bằng thuốc.
Đề phòng
Ngoài ra, để phòng các cơn đau đầu do căng thẳng, cần tránh các yếu tố khởi phát cơn nhức đầu; tránh ngủ quá nhiều vào ngày lễ và cuối tuần. Khi có cơn nhức đầu, nên nằm nghỉ trong phòng ngay; chườm khăn mát và ướt lên trán; thư giãn toàn thân, tập trung từ mắt, trán, cơ hàm và cổ đến chân...
Tránh ăn các thực phẩm như rượu, bia, chuối, trà, cà phê, socola... vì các thực phẩm này có chứa tyramin (là acid amin hoạt hóa mạch gây nhức đầu)...
Nếu dùng các biện pháp trên mà không thuyên giảm hoặc nhức đầu kéo dài và tái phát mà không xác định được nguyên nhân, bạn cần đi khám để được điều trị thích hợp.
Xem thêm sản phẩm hổ trợ giảm đau đầu căng thẳng tại đây.
